Tereke Tespit Davası

Tereke Tespit Davası

Miras hukuku kapsamında ele alınan tereke tespit davası, miras bırakanın ölümünün ardından mirasçılara geçen mal varlığının tespitini ifade eder. Tereke, kişinin ölümünden sonra mirasçılarına bıraktığı taşınır ve taşınmaz tüm mal varlığıdır. Gayrimenkul, nakit, menkul, ziynet gibi mirasçıya ait her şey tereke anlamına gelir. Burada bilinmesi gereken husus, miras bırakanın borçları da tereke niteliği taşır ve yasal mirasçıya kalır.

Terekenin tespiti: Kişinin ölümünden sonra sahip olduğu aktif ve pasif varlıkların tespitidir. Hem mal varlığı hem de borçlar miras kabul edilir. Söz konusu mirasla ilgili aktiflerden pasifler çıkarılır ve geriye kalan mal varlığı tereke olarak tespit edilir.

Tereke tespit davasında yetkili ve görevli mahkeme Sulh Hukuk Mahkemesidir. Davanın açılacağı yer ise miras bırakan kişinin son ikametgâh noktası olmak zorundadır. Miras bırakanın Türkiye’de ikametgâh adresi bulunmamasının halinde nüfusa kayıtlı olduğu bölgede dava açılmalıdır.

Terekenin tespiti davası mirasçılar tarafından açılan ve ölen kişinin tüm sahip olduğu mal varlığının tespit edilmesini belirleyen dava türüdür. Genellikle mirasçının sahip olduğu mal varlıkları hakkında tam bilgiye sahip olunamaması nedeniyle açılan tespit davası, hak kayıplarının önlenmesini ve mirasçıların yasal haklarını kullanmasını sağlar. Miras tespiti davasında tereke hesaplamaları bilirkişi tarafından gerçekleştirilir ve raporlarla belgelendirilir.

*Tereke tespit davası yalnızca mirasçılar tarafından açılabilen bir dava türüdür.

Tereke Tespit Davası Açma Hakkına Sahip Kişiler

Tereke tespit davasını miras bırakanın yasal ve atanmış mirasçıları açabilir. Ancak bu davanın açılabilmesi ve hakların kullanılabilmesi için “mirasçılık belgesi” yani “veraset ilamı” çıkartılmalıdır. Davayı bu belgeye sahip olan tüm mirasçılar ortak ya da birbirinden ayrı hareket ederek bağımsız biçimde açabilirler.

*Vasiyetname sebebiyle mal bırakılan kişi ya da kişiler, terekenin tespiti davası açma hakkına sahip değildir.

*Tereke tespit davası açmak için zaman aşımı bulunmamaktadır. Hukuki menfaati bulunan mirasçılar süre sınırı olmaksızın istediği zaman dava açabilir.

*Tereke tespit davası miras bırakan hayattayken açılamaz.

Tereke Tespit Davasında Süreç ve Talepler

Tereke tespit davası açmak isteyen kişi ya da kişiler birlikte hareket etmek zorunda değillerdir. Dava açan taraf dava dilekçesinde dava sebebini belirtmelidir. Miras bırakanın gayrimenkule sahip olup olmadığı, bankada mevduatının olup olmadığı gibi bilgiler dava açılması ile birlikte bilirkişi tarafından tespit edilir ve raporlanır. Dava sürecinde taşınmazların tespiti için Tapu ve Kadastro Müdürlüğü, taşınırların tespiti için ise banka ile müzekkere gerçekleştirilir. Dava, miras bırakanın muvazaalı devir yaptığı mal varlığı ya da bağışlarının ortaya çıkmasını sağlar, söz konusu bağış kurumlarına müzekkere yazılır.

Tereke tespit davası mirasçılardan herhangi birinin ya da birkaçının işlem yapmasını önlemeye yönelik de açılabilir. İhtiyati tedbir kararı çıkması halinde ise mirasçı işlem yapmaktan men edilir. Tereke tespiti ve tedbir kararı mirasçıların zarara uğramasını önlemeye yönelik düzenlemeler içerir. Ancak bazı durumlarda mahkeme re’sen ihtiyati tedbir uygulayabilir, talep şartı gözetmez. Tereke tespiti davası sürerken mirasın paylaştırılması için temsilci atanması talep edilebilir.

Tereke Tespiti Davası Reddi Miras ve Terekenin Paylaştırılması

Miras bırakan kişinin ölümünden sonra mirasçıların mirası reddetmesi için 3 aylık süre tanınmıştır. Miras hukuku miras bırakanın ölümüyle birlikte ölen kişinin borçlarından da mal varlıkları kadar sorumlu olduklarından söz konusu mirasçı ya da mirasçılar, Türk Medeni Kanunu’nun 605. Maddesine göre mirası reddedebilirler. Aynı maddeye göre ölümü tarihinde miras bırakanın ödemeden aczi açıkça belli veya resmen tespit edilmiş ise miras reddedilmiş sayılır.

Terekenin paylaştırılması yani miras taksiminin yapılması anlaşmaya bağlı olarak gerçekleşebilir. Tereke hakkına sahip mirasçılar aralarında anlaşarak paylaşım oranlarını belirleyip bu yönde bir paylaşım yapabilir. Mirasçılardan bir ya da birkaçının miras taksimine izninin bulunmaması halinde ise mirasın taksimi talebi davası açılabilir.

Tereke Tespit Davasının Süresi

Tereke tespiti davası ne kadar sürer kesin bir süre olmamakla birlikte ortalama 1 ya da 1,5 yıl kadar sürer. Mahkemenin dava yoğunluğu, duruşma günlerinin tarihi, adli tatil, delil toplama gibi birçok unsur dava süresini etkiler. Miras hukuku kapsamlı bir içeriğe sahip olduğundan davanın bitimine dair kesin bir tarih vermek söz konusu değildir. Davanın içeriği, nasıl ilerleyeceği gibi belirsizlikler süreyi doğrudan etkiler.